check_box zoom_in zoom_out
SSRQ FR I/2/8 4.1-1

Sammlung Schweizerischer Rechtsquellen, IX. Abteilung: Die Rechtsquellen des Kantons Freiburg, Erster Teil: Stadtrechte, Zweite Reihe: Das Recht der Stadt Freiburg, Band 8: Freiburger Hexenprozesse 15.–18. Jahrhundert, par Rita Binz-Wohlhauser et Lionel Dorthe

Citation : SSRQ FR I/2/8 4.1-1

Licence : CC BY-NC-SA

Cristan Born – Interrogatoire et jugement

1517 juin 4 – 6.

  • Cote : AEF, Thurnrodel 4, p. 11–13
  • Date : 1517 juin 4 – 6
  • Support d’écriture : Papier
  • Langue : allemand

Texte édité

Uff dem vyerden tag juny anno quo supraChangement de langue : latinDate : 04.06.1517, in gegenwurtigkeyt der fůrnamen, ersamen, wysenn Anthoni VillingPersonne : , Hannsen FryesennPersonne : , der räten Ůlman VogtPersonne : , Willi PugniouxPersonne : unnd Peter MertzPersonne : , großweybel zů FreiburgÀ l’original : FLieu : , het Cristan BornPersonne : verjechennTerme : :1

Er hab ein bickenTerme : 2 von schmidt zum Kleinen Sant JohansLieu : gekoufft, das sich find durch den großweybel, das sollich bickenTerme : 3 sin, des großweybels, gewesen ist.4

Item hett er gestollenTerme : iQuantité : 1 totzetTerme : latTerme : negel in mine gnädigenÀ l’original : g herren werckhussTerme : .

Item zů CurwollffLieu : hatt ein nachgeburTerme : , derCorrection au-dessus de la ligne, remplace : ma dann zwo kügTerme : hatt, die nitt milchTerme : bar wären unnd b–als Passage cancellé avec perte de texte (1 cm)cer imAjout au-dessus de la ligne–b erbarmet, d e sagt erAjout au-dessus de la lignef im, er wöllt machen, das sin kügTerme : wurden milchTerme : gebenn unnd hyeschTerme : im ein napff vol kalten wasser bringen, unnd alls er im gebracht, nutzt er dieAjout au-dessus de la ligneg zshutterTerme : h der kügenTerme : hye so lang, das das wasser von der hitz ward rouchTerme : geben, demnach gaben die kügTerme : milchTerme : .
Item hett er gestollenTerme : ein bondhagkennTerme : unnd ein neperTerme : , so er in sand gefunden.
Item iQuantité : 1 houwenTerme : .
Item iQuantité : 1 schufflenTerme : .
Item ein kügTerme : hab er zů tod geworffen, dorumb das die sinLecture incertainei schaden was, unnd traff si uff dieAjout au-dessus de la lignej nieren, do gab man im dem namen, das er si verhepssetTerme : hett.
Item aber iQuantité : 1 kügTerme : hett er in wasser gstossen unnd umbrachtTerme : von des wegen, das der, so die kügTerme : gehörig, im gepfenndtTerme : hatt.
Item nachdem unnd er us der gefengknussTerme : von MurtenLieu : kam, gieng er gonTerme : CurwollffLieu : unnd doselbs alls er uff eink donnstag ze nacht trurig was, kam ein jungfrouw in ein wyssen kleyd zů im, in der nacht, die sagt im «Wöltest du mir volgen, die sach müst gůtt werden.» Aber er söllt iro nachreden, unnd was si redti «Ja» sagenn, unnd můttetl im anAjout au-dessus de la lignem, er söllt gottz verlöugnenTerme : , so wöllt siCorrection par-dessus, remplace : ern im gůtz gnůg gebenn. Allso verloügnettTerme : er gott.
[p. 12]Saut de pageItem er hett o faßnachtDate : des fêtes sans date fixe5 dem geyßhirtten seligen, nach wiennechtenDate : 25. décembre (des fêtes religieuses) vergangen in Nicco HalblingsPersonne : huss von lůßEncadréwurtzenTerme : Correction à la hauteur de la ligne, remplace : lůßwep ze trinken geben uff das, das er sterben söllt.
Item der tüffelTerme : , der gab im einen samen, was schwartz unnd klein wie senff samen, so er seet uff die weyd, domit dieAjout au-dessus de la ligneq kügTerme : sterben.
Item er hett einen gesellen gehept, hett Pierro WalliserCorrection au-dessus de la ligne, remplace : de la JourrPersonne : geheyssen, haben mitteinander in GanthersLieu : 6 schwembdTerme : daCorrection par-dessus, remplace : ers könd machen, das dieAjout au-dessus de la lignet kügTerme : milchTerme : verluren.
Item sagt im derselb sin gesell, er könd ein acksTerme : an ein boum slanTerme : unnd wöllt dem halmTerme : ribenTerme : unnd müst der halmTerme : milchTerme : gebenn.

Uff den fůnfften tag juny anno quo supraChangement de langue : latinDate : 05.06.1517, in gegenwurtigkeyt der fůrnamen, ersamen, wyßen Anthoni VillingPersonne : , Hanns KromenstolnPersonne : , Jacob HelblingPersonne : , der räten Ůlman VogtPersonne : , Willi PugniouxPersonne : , Peter MertzPersonne : , großweybel zů FryburgLieu : , et meiChangement de langue : latin Hansen MotziPersonne : , hett CristanPersonne : obgemeldt verjechenTerme : :

Wie er hab der hebammen uffen PlatzLieu : lußEncadréwurtzenTerme : in die milchTerme : , so si von im gekoufft hett, getan, domit si u–möcht sterbenCorrection à la hauteur de la ligne, remplace : sterbi–u und hette das von vyentschafftTerme : wegen getan.

Item hett er gestollenTerme : Tschan BechetPersonne : vor sinem huss ein stück leders.
Item Marmet ZapuisatPersonne : iQuantité : 1 saltzleyb.
Item Heyni BurguiPersonne : i Unité monétaire : 1 sou/sol wertzbrot.
Item der v–böß geystTerme : hattCorrection à la hauteur de la ligne, remplace : tüffelTerme : hatt–v im gelert, wie er den kügenTerme : milchTerme : sollt nemmen unnd sinen geyßenTerme : geben, aber do er das versůcht, gaben sini geyßenTerme : nitt mer milchTerme : dan vor.
Item in Räschi vorsaßLieu : 7 allso genempt seet [p. 13]Saut de pageer desselben bulfferTerme : unnd sterben zwo kügTerme : .
Item es seid vQuantité : 5Période : 5 années oder viQuantité : 6 jarPériode : 6 années, das er in MettenbergLieu : samen seet unnd sterben w–vyer kügTerme : Correction à la hauteur de la ligne, remplace : iio kügTerme : –w.
Item uffCorrection à la hauteur de la ligne, remplace : hettx dem berg ob GanthersLieu : 8 hett er zwey rossTerme : zů tod feltTerme : .
Item y–hett erCorrection à la hauteur de la ligne, remplace : er–y dry kopffMesure de volume : 3 köpfe mitt kornen zů MuschelsLieu : in JorandsPersonne : huss genommen.

Uff sampstag viaChangement de langue : latin juny 1517Date : 06.06.1517 ist der arm mensch vom leben zů tod gebrachtCorrection à la hauteur de la ligne, remplace : verurteyltz unnd zum verbrennenTerme : biß an die eschenTerme : verurteylt, unnd sind die min herren, so nach im sind geritten, namlich herr Humbertt von PerromanPersonne : , ritter, herr Jacob HelblingPersonne : , Hans VögelliPersonne : , vännerTerme : 9, Ůlman VogtPersonne : unnd Willi PugniouxPersonne : , beyd allt vännerTerme : , Peter MertzPersonne : , großweybel, et egoChangement de langue : latin Hanns MotziPersonne : , gerichtschryber der statt FryburgLieu : .

Annotations

  1. Correction au-dessus de la ligne, remplace : m.
  2. Ajout au-dessus de la ligne.
  3. Passage cancellé avec perte de texte (1 cm).
  4. Suppression : im derselb.
  5. Suppression : unnd.
  6. Ajout au-dessus de la ligne.
  7. Ajout au-dessus de la ligne.
  8. Suppression : von.
  9. Lecture incertaine.
  10. Ajout au-dessus de la ligne.
  11. Suppression : d.
  12. Suppression : t.
  13. Ajout au-dessus de la ligne.
  14. Correction par-dessus, remplace : er.
  15. Suppression : dem.
  16. Correction à la hauteur de la ligne, remplace : lůßwe.
  17. Ajout au-dessus de la ligne.
  18. Correction au-dessus de la ligne, remplace : de la Jour.
  19. Correction par-dessus, remplace : er.
  20. Ajout au-dessus de la ligne.
  21. Correction à la hauteur de la ligne, remplace : sterbi.
  22. Correction à la hauteur de la ligne, remplace : tüffelTerme : hatt.
  23. Correction à la hauteur de la ligne, remplace : iio kügTerme : .
  24. Correction à la hauteur de la ligne, remplace : hett.
  25. Correction à la hauteur de la ligne, remplace : er.
  26. Correction à la hauteur de la ligne, remplace : verurteylt.
  1. Une ligne horizontale a été tracée à l’encre pour séparer ce paragraphe du suivant.
  2. Le sens de ce mot demeure incertain. Il pourrait désigner un BickelTerme : .
  3. Le sens de ce mot demeure incertain. Il pourrait désigner un BickelTerme : .
  4. Une ligne horizontale a été tracée à l’encre pour séparer ce paragraphe du suivant.
  5. Le greffier ayant biffé l’article déterminant, il convient de comprendre ce mot comme la période du carnaval et non comme un nom de famille.
  6. L’identification du lieu est incertaine. Il pourrait s’agir de GantrischLieu : .
  7. L’identification du lieu est incertaine.
  8. L’identification du lieu est incertaine. Il pourrait s’agir de GantrischLieu : .
  9. Selon le Besatzungsbuch de 1517, ce n’est pas lui qui est banneretTerme : (de la Neuveville), mais Niclaus VögeliPersonne : . Hans devient banneret (de l’Hôpital) en 1528.