Processus Johannis PoesiouzPersonne : de ClarensLieu : Centré
Reperta sunt accusatorum nomina
Reperta sunt nomina accusatorum
[Note d’archives au-dessous de la
ligne par une main du XXe siècle :] 1480Date : 1480
17 avril 1480
Anno Domini millesimo IIIIc octuagesimo die vero
decima septima mensis aprilisDate : 17.04.1480 personaliter constitutus
Johannes
PoesiouzPersonne : de
ClarensLieu : parrochie
MustruaciLieu : LausannensisLieu : diocesis
detentusque in
castro CastellariiLieu d’origine : coram religioso viro
a fratre
Johanne BlanchetiPersonne : ordinis fratrum PredicatorumOrganisation : ,
heretice pravitatis in diocesibus
LausannensiLieu : et
SedunensiLieu : viceinquisitoreTerme : auctoritate apostolica specialiter deputato
vicariusqueCorrigé de : vicarioqueb in hac parte reverendi in
ChristoPersonne : patris et
domini domini
Benedicti de MonteferrandoPersonne : LausannensisOrganisation :
episcopiTerme : et
comitisTerme : specialiter
deputatusCorrigé de : deputatoc, et per eundem
fratrem
JohannemPersonne : interrogatus mediante juramento
super sanctis Dei euvangeliis per ipsum detentum
prius tactis :
Primo si sciat causam propter quam ipse Johannes PoesiouzPersonne :
delatus sit detentus ; qui respondit quod sic, videlicet pro fide.
Interrogatus si sciat a quo tempore fuerit diffamatusTerme :
de crimine heresisTerme : , qui respondit quod a duodecim annis citra
vel circaDate : 1468, scilicet a JaquetaPersonne : filia Vincencii PiecyzPersonne : , que sibi
improperavit quod ceciderat cum tempore in vineis, et que JaquetaPersonne :
se didissitAinsi in judicio temporali in quo eandem citaverat
super injuriis, prout sciunt gentes.
Interrogatus ipse delatus si habeat aliquos emulos
sive malivolos, qui respondit quod non credit habere
aliquos inimicos.
Interrogatus si unquam participaverit et iverit cum aliquibus
hereticisTerme : , qui respondit quod bibit et comedit sepe cum
Mermeto GillionPersonne : , Anthonio DornierPersonne : et Mermeto Doz TyilPersonne :
qui male dies suos clauserunt, tamen nesciebat quod essent
mali. Et quodam semel ipse delatus et prenominati proxime
dicti luserunt bilie, et luso iverunt ad domum dicti
Mermeti GillionPersonne : et ibidem fecerunt cenam et comederunt
certas carnes. Deinde noluit dicere quae carnes erant, nisi
carnes recentes et salsate.
Item interrogatus si unquam cognoverit Johannem RossatPersonne : ,
qui respondit quod non.
Interrogatus si unquam habuerit voluntatem recedendi
propter infamiamTerme : heresisTerme : contra ipsum laborantem ; qui
dixit quod non.
Interrogatus si unquam confessus fuerit de dicto crimine heresis,
respondit et dixit quod ita, et quod habebat litteram suam
absolutionisTerme : , quam per istas guerras
1 asserit perdisse et
quod eius pater
2 fuerat
RomeLieu : etCorrection par-dessus, remplace : quid dictam suam absolutionem
apportaverat. Et etiam fuerat ipse pater suus pro ipso
delato ad
Sanctum JacobumLieu : .
Interrogatus si eius pater sciverit quod comisserit illud
peccatum heresis, qui respondit quod ita, quia
e–ipse pater Ajout dans la marge de
droite avec un signe d’insertion–e non fecisset
viagia predicta et non apportasset dictam
f
absolutionem nisi cognovisset quod ipse delatus erat
infectus peccato
predictamCorrigé de : predictog heresis.
Interrogatus si de post quod habuit dictam suam absolutionem
fuerit ad aliquam sectamTerme : hereticorum, qui dixit
quod sic, in quatuor sectis tam ante guerram quam post
guerram. Deinde dixit quod amore Dei exaudiretur
et quod pro vero volebat confiteri de omnibus suis peccatis
et dicere qualiter et quomodo fecit et intravit dictas
sectas.
Et primo
confitetur ipse
JohannesPersonne : delatus quod ipso
JohannePersonne : existente in
etate
quindecimÂge : 15 ans vel
octodecim annorumÂge : 18 ans , quodam semel ibat
ipse delatus ad juriam cum
Petro ReysPersonne : . Quiquidem
Petrus
ReysPersonne : dixit dicto
JohanniPersonne : delato quod si vellet sibi credere,
quod numquam haberet parum, sed semper esset dives homo.
Quiquidem
JohannesPersonne : delatus dixit et respondit eidem
Petro ReysPersonne : quod bene contentabatur et quod faceret ea
que sibi diceret. Et tunc ipse
Petrus ReysPersonne : dixit eidem
delato :
« Opportet quod tu venias mecum una ista dierum
et tibi faciam facere plura bona ». Qui delatus fuit contentus
ire
ibiCorrigé de : ubih sibi dicto
PetroPersonne : placeret ire. Et modicos dies
post premissa facta, ipse delatus et
Petrus ReysPersonne : se
reperierunt in dicta
juriaTerme : nuncupata
Laz Joux de
BlonayLieu : Changement de langue : français3, versus fontem frigidam. Et ibidem dictus
Petrus ReysPersonne : dixit dicto delato quod opportebat
quod faceret ea que sibi diceret. Qui delatus fuit
contentus, et ibidem apparuit unus
i
dyabolusTerme : in specie unius curvi nigri qui vocabatur
j–Nomen dyaboliTerme : Note dans la marge de gauche–j SathanasPersonne : . Et ibidem dictus
Petrus ReysPersonne : fecit eidem
k–Negatio DeiNote dans la marge de gauche–k delato negare Deum
omnipotemCorrigé de : omnipotenteml totamque Trinitatem
virginemque
MariamPersonne : et totam curiam celestem atque
sanctum
baptissmumTerme : et omnia que Dei sunt, accipiendo
dictum
SathanasPersonne : in dominum et magistrum suum, et
homagiumTerme :
eidem dyabolo faciendo, osculando eundem dyabolum
m–sub cauda in culo, et eratCorrection au-dessus de la
ligne, remplace : supra caput–m in specie dicti curvi
n, dandoque
eidem dyabolo unam parvam onciam articuli pedis
suiAjout au-dessus de la
ligneo dextri
p etiam in
signum homagiiTerme : .
Et vidit ipse delatus
dictum suum magistrum sepe in specie hominis non bene loquentis.
Quiquidem SathanasPersonne : dyabolus promisit eidem
delato dare qualibet vice quam iret ad sectam cum
aliis hereticis, videlicet quinque solidosUnité monétaire : 5 sous/sols , quos ab ipso habuit
et recepit bis aut ter tantum.
Item confitetur ipse
delatus quod ipse fuit in sectis sequentibus :
Primo in secta loco dicta
Ou Mont de GrangesLieu : Changement de langue : français4 versus
fontem de
BillieryzChangement de langue : français.
Item in secta
q Prati de ChissiezLieu : 5 in qua fuit bis.
Item in secta
Dez MossectesLieu : Changement de langue : français6 r–que estAjout au-dessus de la
ligne–r in pratis de
BlonayLieu : .
Et in istis sectis vidit
Glaudium BochetPersonne : ,
Mermetum GillionPersonne : ,
Petrum ReyPersonne : ,
Anthonium DornierPersonne : et
Mermetum Doz TytPersonne : ;
alios non cognovit, licet plures essent gentes.
Deinde confitetur ipse delatus quod quando eiusdem delati pater
cognovit quod ipse delatus ibat cum predictis
Petro ReysPersonne : ,
Mermeto
GillionPersonne : et aliis supra nominatis, fuit ipse pater contra dictum
delatum valde malecontentus et voluit scire qualiter
se habebat ipse delatus cum supra nominatis. Quiquidem pater
dicti delati, associato domino officiali
ViviaciOrganisation : ,
s–videlicet domino curatoTerme : de CombremontLieu : Ajout au-dessus de la
ligne–s qui pro tunc
erat
t–officialis ViviaciOrganisation : , qui eundem delatumAjout au-dessus de la
ligne–t monuerunt et tantum fecerunt eidem delato, quod
ipse delatus recognovit eisdem,
u–patri et officialiAjout dans la marge de
droite avec un signe d’insertion–u, omnia que fecerat
et que dictus
Petrus ReysPersonne : sibi facere
fferatCorrigé de : feceratv in dictis
sectis, ita quod ipse pater et officialis fecerunt ipsum delatum
confiteri. Et fuit predictus pater
RomeLieu : pro ipso delato, qui
sibi apportavit suam absolutionem, quam perdidit per
dictas guerras. Et habita absolutione predicta, numquam de post
intravit dictas sectas, usque ad istas guerras
MuretiLieu : 7,
per quas ipse delatus omnia bona sua perdiderat.
Et confietur quod tunc tempore guerre
MuretiLieu : ipse delatus
veniebat de
TurriLieu : Correction au-dessus de la
ligne, remplace : ViviacoLieu : w valde
melencolicCorrigé de : melencolicusx eo quod omnia sua
bona perdiderat. Et inter
BurierLieu : et clausum quondam
Jacobi
de VillarselPersonne : apparuit sibi dictus
SathanasPersonne : in specie hominis,
qui sibi dixit :
« JohannesPersonne : tu es valde iratus et melencolicusTerme :
de perditione bonorum tuorum. Ymo, si tu velis michi credere,
ego faciam quod tu maiora habebis et numquam parum
habebis. Tu male fecisti dimittere me, quia si tu non
dimississesAinsi me, tu non perdisses tanta. Et ulterius
dico tibi, quod si tu non iterum reducas ad me et quod tu michi
facias prout alias, ego interficiamTerme : omnes filios tuosAjout au-dessus de la
ligney et gentes
tuas et destruam tibi omnia bona tua ». Quo audito
ipse
JohannesPersonne : delatus fuit contentus facere omnia que ipse
SathanasPersonne : sibi
dixeretAinsi. Quiquidem
SathanasPersonne : fecit eidem
delato iterum negare Deum totamque Trinitatem, baptissmum
et totam curiam celestem, ipsum accipiendo in magistrum
et dominum suum prout jam alias fecerat, osculando eum
sub cauda in signum homagii.
Interrogatus in qua specie
erat dictus SathanasPersonne : quando fecit homagium predictum,
dixit idem delatus quod incontinenti quando voluit facere
dictum homagium, quod devenit in specie unius motchouTerme : Changement de langue : français
sive vituli nigri, deinde poslopost in specie hominis, qui
sibi dicebat quod omnia mala que posset facere, quod ipse
faceret, et quod ipse delatus semper veniret cum aliis
ad sectam.
Et iterum ipse dyabolus
SathanasPersonne : promisit
eidem delato dare qualibet vice qua iret ad sectam,
quinque
solidosUnité monétaire : 5 sols . Et depost, videlicet a dicta guerra, fuit in sectis sequentibus :
Primo in secta de
Praz ChissiezLieu : Changement de langue : français, in qua fuit bis cum
z–ComplicesNote dans la marge de gauche par main secondaire (B)–z Glaudio Johannodi alias de CapellaPersonne : de
BrentLieu : ; et multi erant
in dicta secta, tamen non cognovit illos, quia erant
stupati ut non cognoscentur. Et ibidem fuit apportatus
unus puer qui erat
Jordano PoesiouzPersonne : qui vocabatur
JacobusPersonne : , etatis
duorum annorum vel circaÂge : 2 ans . Quiquidem puer
fuit interfectus
aa–in cunaAjout au-dessus de la
ligne–aa per dictum
Glaudium JohannodiPersonne : . Et dixit idem
delatus quod quando dictus
GlaudiusPersonne : interfecit dictum puerum,
quod dictus delatus non erat presens, et quod mater dicti
pueri erat in molendino
nullusqueCorrection au-dessus de la
ligne, remplace : nemineab erat pro tunc
in dicta domo
ac–ubi fuit interfectus dictus puerAjout au-dessus de la
ligne–ac. Et tunc ipse delatus cepit dictum puerum
et posuit eum infra quasdam bisaculas tele et latitavit.
Deinde ipse delatus composuit unum parvum
vaTerme : Changement de langue : français gallice. Et
facto dictum va, ipse delatu posuit unum parvum plotum
nemoris de longitudine pueri infra dictum va, et quando
illi de domo et eiusdem pueri mater venerunt ad
domum
ipsorumAjout au-dessus de la
lignead, ipse delatus ipsis dixit :
« Ecce, filius JordaniPersonne :
est mortuus, ego posui eum in suo va ». Et ita crederunt,
et fuit sepultus in
cimsterioCorrigé de : cimisterioae MustruaciLieu : dictus plotus.
Deinde confitetur ipse delatus quod ipse portavit
ad dictam sectam de
Praz ChissiezLieu : Changement de langue : français predictum puerum
in una bisacula et ibidem comederunt dempto capite
quod dimiserunt propter
crissimaCorrigé de : crismaaf. Et fuerunt presentes
dicti
Glaudius JonozPersonne : ,
Petrus DucPersonne : de
PlanchampsLieu : .
Quiquidem
Petrus DucisPersonne : est coquus secte et sibi fuit
tradittus dictus puer ut prepararet ad comedendum,
manu
ag Glaudii JohannodiPersonne : , cui ipse delatu tradiderat,
eundo ad dictam sectam.
Interrogatus quare consentierat
morti dicti pueri, dixit quod numquam fecerat aliquod servicium
ah–ComplicesNote dans la marge de gauche par main secondaire (B)–ah magistro suo dyabolo, quare erat sibi delato neccesse
quod sibi faceret aliquod servicium prout alii sibi faciebant.
Et etiam ipse delatus eidem magistro suo promiserat mediante
dicto
Glaudio de Capella alias JohannodiPersonne : quod faceret tantum
quod portaret unum puerum. Nichillominus promiserat
ipse delatus dicto magistro suo dare unum puerum nascendum
aiexAjout par-dessusaj uxore sua dicti delati. Et credebat ipse delatus defraudare
dictum magistrum suum dyabolum,
ak–eo quodCorrection à la hauteur de la
ligne, remplace : quia–ak uxor sua dicti delati
erat jam antiqua mulier, et credebat quod numquam portaret
pueros neque fecit
depostAjout au-dessus de la
ligneal, ut dixit, quare confidebat esse quittus
a dicta promissione.
Interrogatus quid faciunt in dictis
sectis, qui dixit quod comedunt et bibunt atque coream
8,
et quod homines habitant cum mulieribus per retro more
bruttorum ; et quod fit magnus ignis et habent certas
candelas que fiunt de budellis puerorum. Et ignis
non est sicut noster ignis sed totus
blovozTerme : Changement de langue : français.
Interrogatus qua die vadunt ad sectam, qui dixit :
« Aliquando per diem jovisPériode : jeudi et aliquando per diem
sabatiPériode : samedi, et de nocte hora undecima vel circaPériode : le jour ».
Interrogatus que mulieres vidit in dictis sectis,
qui dixit quod vidit
JohannetamPersonne : uxorem
Johannis MontetPersonne : am
que vocatur
BorjaudazPersonne : parrochie
BlonayLieu : Correction au-dessus de la
ligne, remplace : MustruaciLieu : an. Et confitetur
quod ipsa
JohannetaPersonne : est amasia sua in dicta secta et quod
cognovitCorrection à la hauteur de la
ligne, remplace : cono[vit]ao eam carnaliter per retro more bruttorum.
Alia noluit confiteri.
Quo audito prefatus dominus viceinquisitor
assignavit eundem delatum ad crastinam diem, hora primaPériode : le matinDate : 18.04.1480
ad magis confitendum et continuandum. Et hoc pro secunda monitione,
sibi semper presentando Ecclesie misericordiam, ut moris est, presentibus
nobilibus viris Michaele LediPersonne : castellanoTerme : ViviaciOrganisation : ,
Glaudio MaiorisPersonne : , Nicodo MaiorisPersonne : , Petro MaiorisPersonne :
domicello, Francisco de PaleriaPersonne : castellanoTerme : dicti loci CastellariiOrganisation : ,
Vincencio de GradibusPersonne : , Petro Douz FortPersonne : , Roleto CatzellazPersonne : ,
Johanne ChampensPersonne : , Huberto de FleyerPersonne : clerico et Johanne
TestazPersonne : , testibus ad premissa vocatis et rogatis.
18 avril 1480
Anno Domini Mo IIIIc LXXXmo die vero decima octava
mensis predicti aprilisDate : 18.04.1480 personaliter constitutus in predicto loco castri
CastellariiLieu d’origine : in quadam magna aula ipsius castri predictus
Johannes PoesiouzPersonne : inquisitus coram prefato fratre Johanne BlanchetiPersonne :
viceinquisitore, et per eundem dominum viceinquisitorem interrogatus
si confessata per eundem delatum sint vera, qui delatus
respondit quod non erant vera et quod ipse false et male
confessus fuerat, quia numquam fecit nec facere vellet ea
que dixit et confessus est sub periculo dampnationis
anime sue.
Interrogatus quis promovit eum dicere talia
et ita confiteri, qui delatus respondit quod nescit, nisi quod male
fecerat talia confiteri. Quare iterum fuit monitus per prefatum
dominem viceinquisitorem quatenus sibi diceret puram veritatem et quod sibi
indulgeretur, si veritatem puram dicere vellet et quod se
ap–Tercia monitioNote dans la marge de gauche–ap advisaret bene, ipsum assignando ad diem crastinam et hoc
pro tercia monitione, sibi presentando Ecclesie misericordiam ut decet,
presentibus ibidem nobilibus
Glaudio MaiorisPersonne : ,
Francisco
de PaleriaPersonne : castellano dicti loci
CastellariiOrganisation : ,
Roleto CatzellazPersonne : ,
honestis viris
Vincencio de GradibusPersonne : ,
Petro TestaPersonne : ,
Johanne
ChampenPersonne : ,
Johanneto CollinPersonne : ,
JohanneÀ l’original : Joe de PallenPersonne : de
SallesLieu : ,
Roleto de Laz TourtChangement de langue : françaisPersonne : ,
Nicodo MaiorisPersonne : domicello,
Jaqueto
TallonPersonne : , cum pluribus aliis testibus,
etcAbréviation.
Deinde
dicta die proxime dicta poslopostDate : 18.04.1480 premissam negationem
factamAjout dans la marge de
gaucheaq ut supra, personaliter constitutus dictus
Johannes PoesiouzPersonne :
in dicto loco aule predicte coram prefato domino viceinquisitore
et
ar–testium supra proxime nominatorumCorrigé de : testibus supra proxime nominatis–ar, quiquidem
JohannesPersonne : delatus
dixit prefato domino viceinquisitori et rogavit quatenus sibi
vellet indulgeri, quia pro recto erat male advisatus
negare ea que sibi confessus fuerat, quia sub periculo
dampnationis sue anime omnia que jam confessus fuerat
erant vera
as et illa
vultCorrection à la hauteur de la
ligne, remplace : vel[le]at manutenere et confiteri
de omnibus peccatis que comissit, nichil de eisdem
obmittendo.
Item confitetur ipse delatus quod
ipseAjout au-dessus de la
ligneau fecit
omnia, prout et quemadmodum dixit et confessus est in
av–ComplicesNote dans la marge de gauche par main secondaire (B)–av sua prima monitione, et quod ipse fuit in dictis sectis
et vidit in eisdem
Johannem MorierPersonne : ,
Johannem VuadensPersonne : ,
Glaudium BochetPersonne : , dictum
VullyPersonne : ,
JohannetamPersonne : uxorem
Johannis
MontetPersonne : dictam
BorjaudazPersonne : parrochie
BlonayLieu : , que erat
amasia sua in dicta secta, quam cognovit carnaliter
per retro in
Prato de ChissiezLieu : ,
Girardum ContozPersonne : de
ChalliezLieu : Changement de langue : français,
Dessin à la plume XAjout dans la marge de
gaucheaw Jaquetum NicolletPersonne : 9 de
BrenLieu : , et vidit eum bis in secta
de
Mont de VaulLieu : Changement de langue : français10 et
Prati de ChissiezLieu : ,
GlaudiamPersonne : uxorem
Petri BarichetPersonne : de
ChernexLieu : in secta de
ChissiezLieu : Changement de langue : français,
Johannem
HugoninPersonne : de
ViviacoLieu : et dictam
CorectazPersonne : uxorem
Johannis
Mermet alias de Blonay de VernexPersonne : ; et plures alios
vidit quos non cognovit, bibentes et comedentes
et cum mulieribus habitantes, prout dixit in principio
dicte sue confessionis.
Deinde dixit quod
Glaudius JonodiPersonne :
supra nominatus apportavit ad sectam
Prati de ChissieLieu : ,
sunt
circa duo anniDate : 1475, quemdam puerum qui erat
GuillielmoÀ l’original : GuilliPersonne :
genero
Roleti GravelPersonne : . Quiquidem puer fuit traditus
per dictum
Glaudium JohannodiPersonne : Petro DucisPersonne : , qui est coquus
in secta, ut prepararet ad comedendum. Et ita fecit,
et fuit comestus in dicta secta, et quasi omnes supra
nominati complices fuerunt presentes, potissime dicti
ax–ComplicesNote dans la marge de gauche par main secondaire (B)–ax Petrus DucisPersonne : , dictus
VullyPersonne : ,
Glaudius JohannodiPersonne :
et
JohannesÀ l’original : Jo MorierPersonne : .
Item dicit quod nescit qualiter
fuit interfectus dictus puer nec quomodo ipse Glaudius
JohannodiPersonne : habuit, quia non fuit presens, nisi tantum
quod vidit in secta predicta premissa facienda. Et dixit
ipse delaltus quod comedit de eodem puero.
Item
dixit quod ipse delatus fuit verberatus bis aut
ter a predictis suis complicibus eo quod defficiebat multotiens
ire ad dictas sectas. Et quodam semel
Glaudius JohannodiPersonne :
deffecerat venire ad
ay–sectam, propter quodAjout au-dessus de la
ligne–ay fuit valde verberatus per
Johannem MorierPersonne : et certos alios hereticos ; et nisi ipse
delatus fuisset, credit quod ipsi
interficissentAinsi ipsum
GlaudiumPersonne : ,
sed ipse delatus inter ipsos pacem posuit.
Interrogatus
qualiter vadunt ad sectam, dixit quod sunt certi qui habent
quemdam
baculumTerme : et alia instrumenta per quem seu qua vadunt
ad dictas sectas, sed numquam ipse delatus habuit baculum
picidem sive instrumentum, ymo quando volebat ire ad
az–Nomen dyaboliNote dans la marge de gauche–az sectam, eius magister dyabolus nuncupatus
SathanasPersonne : Correction au-dessus de la
ligne, remplace : demonTerme : ba
providebat
eiCorrigé de : eumbb de uno equo nigro, supra quem ipse
delatus ascendebat et incontinenti se reperiebat in
loco in quo volebat ire. Alia nescit, quare iterum fuit
assignatus ad diem mercuri immediate sequentem ad magis
confitendum et se advisandum, eidem delato semper presentando
Ecclesie misericordiam, presentibus quibus supra proxime dictis.
19 avril 1490
Die vero mercuri supra dicta, anno quo supraDate : 19.04.1480
et in predicto loco
castri CastellariiLieu d’origine : personaliter constitutus
predictus
JohannesPersonne : delatus
bc coram prefato
domino viceinquisitore et per eum interrogatus si sit
aliquid advisatus magis confiteri et si per eum confessata
sint vera, qui respondit quod omnia que confessus est
erant et sunt vera per juramentum suum supra per
ipsum prestitum et sub periculo
dampnationeTerme : anime sue.
Et
confitetur quod a guerra citra ipse delatus fuit in
secta predicta de
Mont de VaulLieu : Changement de langue : français, in qua erat generalis secta,
et faciebant prout in aliis dixit facere. Et erant in numero
circa quatuor viginti, et erant presentes
Glaudius
de Capella alias JohannodiPersonne : ,
Jaquetus NicolletPersonne : de
BrentLieu : ,
Petrus DucisPersonne : de
PlanchamptLieu : ,
JohannetaÀ l’original : Jota BorjaudazPersonne : , dictus
VullyPersonne : ,
Johannes VuadensPersonne : ,
Johannes MorierPersonne : parrochie
BlonayLieu : et
plures alii quos non cognovit. Et dictus
VullyPersonne : volebat
tunc verberare
Johannem MorierPersonne : eo quod tarde venerat
ad dictam sectam, quod non fecit eo quod spectaverat
dictum delatum, et quod ipse
Johannes MorierPersonne : iverat eundem
delatum vocatum quod veniret ad dictam generalem sectam.
Alia nescit
bd nisi quod dixit quod quando prefatus
dominus viceinquisitor venit die qua
be ipse
delatus fuit detentus, quod ipse volebat venire ad confitendum ;
sed quidam erat cum ipso domino
inquisitoreTerme : et non potuit
sibi loqui, quia nolebat loqui coram aliquo,
etcAbréviation. Alia
nescit.
Pro premissis
[Signature :] GuilliermusÀ l’original : G DanielisPersonne :
Seing/signe notarial
Résumé
Jean Poesiouz, de Clarens, comparait le 17 avril 1480 devant le vice-inquisiteur et représentant de l’évêque de Lausanne Jean Blanchet, au château de Châtelard. Il reconnait s’être confessé auparavant du crime d’hérésie à l’instigation de son père et avoir reçu une lettre d’absolution, mais il avoue avoir participé à nouveau à des rassemblements hérétiques après les guerres de Bourgogne (1475–1476) ; il dénonce huit personnes comme complices (7 hommes et une femme). Le 18 avril, l’inculpé se rétracte devant le vice-inquisiteur, qui ordonne alors de reprendre l’instruction le lendemain avec la troisième monition ; mais ce même jour l’inculpé finit par ratifier et compléter ses aveux, tout en dénonçant huit autres personnes (6 hommes et 2 femmes). Le 19 avril Jean confirme à nouveau tous ses aveux. Il mentionne au total 16 complices (13 hommes et 3 femmes).