[Registraturvermerk am linken Rand von Hand des 20.
Jh.:] 1480Datum: 1480
a–Reperta sunt accusatorum nominaHinzufügung am linken Rand von anderer Hand–a
Processus ex mero sacre inquisitionis
fidei officio instanteque eiusdem
sacre fidei procuratoreBegriff: formatus
contra et adversus
JohannetamPerson: relictam quondam Johannis
BaractierPerson: de BrentOrt: parrochie
MustruaciOrt: LausannensisOrt: dyocesis.
Rechtssbündig
6 novembre 1480
Anno Domini millesimo quatercentesimo octuagesimo
die vero lune sexta mensis novembrisOriginaldatierung: 6.9.1480, sequitur
inquisitio seu inquisitionalis processus qui et
que fiunt et fieri proponunt ex mero sacre fidei
inquisitionis officio, per me
Johannem de NantoPerson: burgensemBegriff:
LausannensemOrganisation: notarium et dicte sacre fidei inquisitionis
officii
scripbamKorrigiert aus: scribamb, de mandato venerabilis religiosi
fratris
Johannis BlanchetiPerson: ordinis fratrum PredicatorumOrganisation: ,
heretice pravitatis in dyocesibus
LausannensiOrt: et
SedunensiOrt:
viceinquisitorisBegriff: generalis per reverendum patrem
fratrem
Thomam GogactiPerson: eiusdem ordinis sacre
theologie generalem predicatorem in dyocesibus
LausannensiOrt: ,
GebennensiOrt: et
SedunensiOrt: sacre fidei
inquisitoremBegriff:
generalem
vicariumqueBegriff: in hac parte reverendi in
ChristoPerson: patris et domini domini
Benedicti de MonteferrandoPerson:
miseratione divina
LausannensisOrganisation: episcopiBegriff: et
comitisBegriff: , specialiter
deputatKorrigiert aus: deputatic et
judexKorrigiert aus: judicisd in hac parte ; contra et
adversus
JohannetamPerson: relictam quondam
Johannis
BaractierPerson: de
BrentOrt: parrochie
MustruaciOrt: eiusdem dyocesis
LausannensisOrt: inquisitam superius intitulatam.
Qu
eKorrektur überschrieben, ersetzt: ie de mandato prefati domini viceinquisitoris
capta extitit et
[detenta]Auslassung, sinngemäss ergänztf in carceribus
castri CastellariiAusstellungsort:
in dicta parrochia
MustruaciOrt: tamquam de fide suspecta
notataque et vehementer
diffamataBegriff: de
dampnatoBegriff:
heresis crimineBegriff: . Quequidem
JohannetaPerson: existens
et personaliter constituta coram prefato domino viceinquisitore,
omni carceris vinculo soluta ac per eundem examinata
et interrogata, eius mediante juramento in ipsius
viceinquisitoris manibus ad sancta Dei euvangelia
corporaliter tacta prestito tanquam principalis in
facto suo et ut testis in alieno :
Videlicet
primo an sciat causam sue detentionis, prius
sibi apposito quomodo Ecclesia numquam claudit
cremiumAuffällige Schreibung redeunti
nec pecati venia penitentibus quovis tempore denegetur,
qu
eKorrektur überschrieben, ersetzt: ig dicit quod nescit. Deinde
pauloposKorrigiert aus: pauloposth advisata
et dicit quod ita, quia
castellanusBegriff: eiusdem
CastellariiOrganisation:
sibi dixit quod ipsa erat capta pro heresis
criminemKorrigiert aus: criminei.
Item interrogata an habeat aliquos emulos seu
malivolos in parrochie
MustruaciOrt: vel allibi, que
dicit quod ita, videlicet
Johannem ChampensPerson: eo quod ipse
JohannesPerson: sibi reproquinquaverat :
« Mater tua fuit
combusta et commedit pueros meos, et adhuc
forte tu facies sic » ; et eo quod
dictaKorrigiert aus: dictusj JohannesPerson: sibi
petebat unam techiam feni quam prestiterat
viro dicte
JohannetePerson: delate ; et nonnullos alios.
Item interrogata an unquam per aliquem seu aliquos
crimen heresis eidem fuerit sibi
k improperatum, que
respondet quod ita, quare
Nycodus MuryPerson: de
CholensOrt: ;
et dixit quod dicta delata quodam semel vachas
dicti
GlaudiiPerson: 1 maledixit. Quiquidem
NycodusPerson: Korrektur auf Zeilenhöhe, ersetzt: Glaudiu[s]l
eidem delate dicit :
« Vade heresicaBegriff: , quare maledixistiBegriff:
vachas meas, caveas quid erit ».
Item interrogata a quo tempore dictum crimem
heresis eidem delate fuit inproperatum, que
respondet quod non recordatur.
lnterrogata an unquam sententiam excommunicationis subscrivit
per longum tempus vel alias, que respondet
quod sic, per spatium unius anniDatum: 1479.
lnterrogata que fuit causa per quam dictam excommunicationis
sententiam hoc longum tempus subscrivit, que
respondet ex eo quia non habebat unde satisffacere
suis creditoribus.
Item interrogata an in quolibet festo PascheBegriff: ,
eucaristie sacramentumDatum: beweglicher Feiertag, ut moris est
unicuique fideli christiano, reciperitAuffällige Schreibung, respondet
quod ita, et dicit quod quodam semel recipiendo
dictum eucaristie sacramentum, ipsa delata
a demoneBegriff: temptata fuit de exeundo ab
ore eius dictum eucaristie sacramentum pro
videndo an erat corpus ChristiBegriff: vel ne,
dicendo in corde eius : « Quomodo potest esse,
quia non est nisi panis ». Et sic dictum corpus
Domini in ore eiusdem delate reservavit, sed
non extra os suum exivit, ut dicit.
Item interrogata an unquam cognovit Petrum
RegisPerson: , que dicit quod ita.
Interrogata an
cum eodem
PetroPerson: biberit, commederit aut
alias quovismodo in
sociateKorrigiert aus: societateBegriff: m dicti
Petri RegisPerson:
frequentavit, dicit quod non.
Item interrogata an crimen heresis pro quo detinetur
et de quo inculpatur confiteri velit et ad gremium
sancte matris Ecclesie
redimereKorrigiert aus: rediren voluerit, que delata
respondit se de dicto crimine nichil scire nec
confiteri velle. Quibus sic actis, fuit
idemKorrigiert aus: eademo delata
p per eundem dominum viceinquisitorem
gratiose monit
aKorrektur überschrieben, ersetzt: usq prima monitione canonica, sibi presentando
gratiam et misericordiam Ecclesie casu quo veritatem
dicti criminis heresis confiteri velit fuitque per prefatum
dominum viceinquisitorem remissa et assignata
ad diem martis septimam mensis novembrisDatum: Dienstag, 7.11.1480
nisi feriata fuerit,
etcAbkürzung., ad comparendum personaliter coram
eodem et veritatem omnimodam confitendum aut
alias in suo presenti processu ulterius
r via juris
procedendum et procedi videndum et audiendum peremptorie
et precise. Deinde tradita et remissa per eundem dominum
viceinquisitorem nobili viro
FranciscoPerson: de
Laz PaleyrizSprachwechsel: Französisch
castellano dicti
castri CastellariiAusstellungsort: , presenti et acceptanti
firmis carceribus predictis, per
eumKorrektur überschrieben, ersetzt: eundems Ecclesie
acommodatus tute custodiendum sub penis juris.
Datum in quoquina dicti
castri CastellariiAusstellungsort: , presentibus
ibidem discretis viris
Francisco de PaleriaPerson: ,
Petro
MayorPerson: ,
Humberto FleyerPerson: ,
Johanne ChampensPerson: de
ChornesOrt: ,
Johanneto ColinPerson: de
BrentsOrt: ,
Roleto de
TurrePerson: de
ChallieOrt: , testibus ad premissa vocatis et
rogatis.
[Unterschrift:] JohannesIn der Vorlage: Joes de NantoPerson: Notarzeichen
7 novembre 1480
Alia repetitioBegriff: cum secunda
monitioneZentriert
Anno quo supra et die vero martis septima
mensis novembrisOriginaldatierung: 7.11.1480, fuit prenominata
JohannetaPerson: inquisita
extra carceres adducta et coram prefato domino viceinquisitore
personaliter constituta omnique carceris vinculo soluta,
per eundemque interrogata et examinata juramento suo
simili quo supra, videlicet an crimen heresis pro quo
detinetur confiteri velit. Dicit quod sic, dicens
et confitens quod quodam
die jovisZeitspanne: Donnerstag, ipsa delata
in domo sua
existentemKorrigiert aus: existentet,
hora noturnaZeitspanne: nachts demon
u–VariatioMarginalie am linken Rand–u sibi apparens in specie hominis vestiti veste nigra,
eandem
JohannetamPerson: delatam eumdem demon
in quodam loco vocato Apud
EscublyOrt: Sprachwechsel: Französisch [deportavit]Auslassung, sinngemäss ergänztv.
Interrogata
w–Tempus ingressusMarginalie am linken Rand–w [quantum]Auslassung, sinngemäss ergänztx tempus est, dicit et respondet quod
sunt circa
viginti septem anniDatum: 1453, quibus eundem demonem
dictam delatam in dicto loco deportavit.
Item interrogata quid in dicto loco faciebant, respondet
quod bibebant et commedebant et gallabant.
y–VariatioMarginalie am linken Rand–y Item interrogata que epule ibidem commedebant,
dicit quod ipsi commedebant gallinas et cappones.
Item interrogata an in dicto loco de EscublyOrt: Sprachwechsel: Französisch erat
aliquod lumen, respondet quod ita, videlicet quod erant
candele et etiam ignis.
Item
interrogatusKorrigiert aus: interrogataz cuius coloris ille ignis erat,
dicit quod coloris
toppozBegriff: Sprachwechsel: Französisch et non dabat hoc magnum
lumen sic alius ignis.
Item iterrogata an in dicto loco neminem viderit
nec cognoverit, que respondet quod non.
Deinde, eadem
JohannetaPerson: in dicto loco existente, eundem
demon sibi
JohannetePerson: inquisite dicit :
« Opportet
quod tu facias michi homagiumBegriff: ». Que delata
contenta fuit. Et tunc ibidem apparuit quendam
grossum curvum nigrum per terram ambulantem
et loquebatur quadam voce roca, male intelligibili,
aa–NegatioMarginalie am linken Rand–aa sibi dicendo, prout jam dixit :
« Opportet quod tu facias
michi homagium negesque Deum creatorem tuum,
virginem MariamPerson: eius piissimam matrem,
totam curiam celestem et sanctum baptisma, et me
2
recipias in dominum et magistrum tuum ». Que delata
ab–eidem demonKorrigiert aus: eundem demonem–ab interrogavit dicendo :
« Quis es tu ? ».
ac–Nomen dyaboliBegriff: Marginalie am linken Rand–ac Qui demon respondit :
« Ego sis dyabolusBegriff: ,
et vocor GrabrielPerson: . Si tu velis michi credere
et facere que tibi dicam, faciam tibi multa bona
et tibi dabo pecunias ». Qui demon sibi delate
dare convenit pecunias. Que delata ad
ad–Abnegatio creatorisMarginalie am linken Rand–ad persuasionem dicti demonis contenta fuit homagium
ae–VariatioMarginalie am linken Rand–ae facere, dicendo :
« Ego nego Deum creatorem meum,
virginem MariamPerson: eiusque piissimam matrem, fidem
catholicam, sanctos et sanctas Dei et sacrum baptisma
et omnia que Dei sunt. Et te demonem vocatum
GrabrielemPerson: recipio in verum dominum et magistrum
meum ». Et ibidem homagium fecit eidem in culo
af–HomagiumMarginalie am linken Rand–af obsculando, in specie qua supra.
Et tunc facto
homagio, eundem demon sibi palpas dedit in suis
manibus. Sed tamen dicit quod sibi videtur quod in dictis
palpis non erant cruces
3. Ipse vero demon
eidem delate sibi petiit ut aliquid de suis bonis
sibi dare vellet in signum homagii. Que
delata dicit :
« Quid vis habere ? » Ipse vero demon
sibi petiit et dicit :
« Opportet quod tu des michi
puerum quem tu portas in corpore tuo ». Que
ag–TributumMarginalie am linken Rand–ag noluit. Sed tamen bene sibi dedit unum
capriolum, et sibi in dicto loco de
ScublyOrt: Sprachwechsel: Französisch quadam
die jovisZeitspanne: Donnerstag portavit.
Item interrogata in quantis
synagogisBegriff: ipsa fuit,
ah–dicit quod ipsa fuit,Korrigiert aus: –ah dicit
ai–Numerus synagogarumMarginalie am linken Rand–ai et respondet quod in tribus, videlicet in illa de
EscublyOrt: Sprachwechsel: Französisch,
En CornautOrt: Sprachwechsel: Französisch et in
Prato de ChisseOrt: 4. Et
dicit se fuisse in qualibet dictarum synagogarum bina
vice.
Item confitetur ipsa delata quod ipse demon
eius magister eidem delate precepit quod omnia
aj–PreceptaMarginalie am linken Rand–aj mala que posset facere faceret, quod non iret ad
ecclesiam nec honorem Deo impenderet et
non diceret fidem suam catholicam. Deinde sibi
dicit quod veniret ad synagogas totiens
quotiens fuerit evocata, et quod neminem
incusaret sub pena verberis. Et hoc
dicit et asserit eadem delata premissa per eam
confessa fuisse et esse vera, sub periculo
anime sue. Et nichil pro tunc confiteri voluit
fuitque per prefatum dominum viceinquisitorem remissa
et assignata per eundemque gratiose monita secunda
monitione canonica, sibi presentando gratiam et misericordiam
Ecclesie
presentandoKorrigiert aus: ak ad
al primum adventum eiusdem
domini viceinquisitoris ad comparendum personaliter
coram eodem et veritatem omnimodam dicti criminis
confitendum aut alias in suo presenti processu
ulterius via juris procedendum et procedi videndum
et audiendum perhemptorie et precise. Datum in
stuphaBegriff:
dicti
castri CastellariiAusstellungsort: ,
anno, die et presentibus
quibus supraOriginaldatierung: 7.11.1480, testibus ad premissa vocatis
et rogatis.
[Unterschrift:] JohannesIn der Vorlage: Joes de NantoPerson: Notarzeichen
13 novembre 1480
Alia repetitio tercie monitionis
cum continuatione et variatione confessionisRechtssbündig
Anno quo supra et die lune tresdecima mensis
novembrisOriginaldatierung: 13.11.1480, iterum antenominata
JohannetaPerson: delata extra
carceres adducta ad locum auditorii et coram prefato
domino viceinquisitore adducta et per eundem interrogata
et examinata
am, eius mediante juramento simili quo supra,
an se aliquid advisaverit et veritatem dicti criminis
heresis pro quo detinetur confiteri velit. Que dicit
5.
Item dicit et confitetur eadem
JohannetaPerson: delata quod quodam
semel ipsa existente in quodam campo
vocataKorrigiert aus: vocatoan
En ValierizOrt: Sprachwechsel: Französisch6 circa horam meridianamZeitspanne: mittags, demone
sibi apparente in specie hominis, qui dicit :
« Tu habes
nescio quid et magnam melenconiamBegriff: de tuis liberis
qui deffuncti sunt. Si tu velis michi credere,
ego tibi monstrabo liberos tuos ». Que
JohannetaIn der Vorlage: JotaPerson:
delata respondit :
« Quid vis ut faciam ? ». Qui
demon respondit :
« Quod tu credas michi et quod tu neges
Deum creatorem tuum, beatam virginem MariamPerson:
eius piissimam matrem, sanctum baptisma, sanctos
et sanctas Dei et omnia que Dei sunt ». Que delata
ao–VariatioMarginalie am linken Rand–ao contenta fuit abnegare omnia preter beatam
virginem
MariamPerson: et sanctum baptisma.
Interrogata
quo loco eadem delata talem abnegationem fecit,
respondet quod En CublyOrt: Sprachwechsel: Französisch.
Interrogata quomodo ibat ad
synagogas, dicit quod demon magister suus eam
veniebat querere et sibi adducebat quemdam parvum
equum nygrum.
Interrogata quid in dicta loco de CublyOrt:
faciebat, dicit quod ipsa faciebat honorem et reverentiam
magistro suo, sibi obsculando in culo ; et dicit quod sensit
eum frigidum et mollem, in specie unius curvi nygri.
Interrogata an aliqu
asKorrektur überschrieben, ersetzt: osap personas in synagogis viderit,
dicit quod non.
Interrogata quid in dictis synagogis faciebat
quando recedere volebat, dicit et respondet quod omnes
in dicto loco existentes homines cum mulieribus ibant et
faciebant prout animalia faciebant, videlicet per retro.
Interrogata
qua die ibat in synagogis, dicit quod
die luneZeitspanne: Montag aq
vel
die martisZeitspanne: Dienstag.
Et dicit quod ipsa delata
habebat amasium suum in dicta synagoga vocatum
Johannem BoytPerson: , non recordatur de loco sue habitationis.
Item
dicit et confitetur quod in dicta synagoga commedebant
carnes bovinales. Et nichil pro tunc confiteri
noluitKorrigiert aus: voluitar,
sed fuit monita tercia monitione canonica et
remissa
ad diem crastinam quatuordecimam
mensis novembrisDatum: 14.11.1480, nisi feriata,
etcAbkürzung., ad comparendum
coram eodem et omninodam veritatem dicti criminis
heresis dicendum et confitendum aut alias in suo
presenti processu ulterius via juris procedendum
et procedi videndum et audiendum perhemptorie et
precise.
Datum et actum anno, dieOriginaldatierung: 13.11.1480 et loco quibus
supra, presentibus ibidem
venerabiliKorrigiert aus: venerabilibusas et discretis viris
domino
Rolino FabriPerson: capellanoBegriff: ,
Francisco de PaleriaPerson:
et
Humberto deHinzufügung oberhalb der
Zeileat FleierPerson: clerico, testibus ad premissa
vocatis et rogatis.
[Unterschrift:] JohannesIn der Vorlage: Joes de NantoPerson: Notarzeichen
14 novembre 1480
Alia repetitio cum sententia
interloquutoriaBegriff: Zentriert
Anno quo supra et die martis decima quarta mensis
novembrisOriginaldatierung: 14.11.1480, superius proxime assignata, existens et
personaliter constituta coram prefato domino viceinquisitore
prenominata Johanneta BaractierizPerson: inquisita, et coram
eodem adducta omnique carceris vinculo soluta ac
per eundem dominum viceinquisitorem interrogata et
examinata eius mediante juramento simili quo
supra prestito, an se aliquid advisaverit et veritatem
dicti criminis heresis, pro quo detinetur, confiteri velit.
Que inquisita dicit quod ita, videlicet quod premissa
omnia et singula per eandem confessata sunt vera.
Item fuit interrogata in quantis synagogis fuit,
au–VariatioMarginalie am linken Rand–au dicit quod in tribus, videlicet
En CublyOrt: Sprachwechsel: Französisch,
En CornaultOrt: Sprachwechsel: Französisch
et in
Prato de ChissieOrt: , dicens eadem delata se non
fuisse in qualibet dictarum synagogarum nisi semel.
Interrogata quibus horis et quibus diebus,
dicit diebus luneZeitspanne: Montag vel martisZeitspanne: Dienstag, hora nona post
meridiemZeitspanne: abends.
Interrogata quantus tempus est quibus
ipsa delata primo fecit homagium
[dyaboli]Auslassung, sinngemäss ergänztav, dicit et
respondet quod
pauloposKorrigiert aus: paulopostaw magnum viagium
RomeOrt: 7.
Interrogata que fuit causa per quam fecit homagium
demoni, dicit quod causa mortis liberorum suorum, prout
jam dixit.
Interrogata an demon, facto homagio,
sibi de corpore suo
ax aliquid petierit, dicit
[quod]Auslassung, sinngemäss ergänztay ita,
quia ipse demon sibi petiit corpus suum, sibi dicendo :
« Opportet quod tu des michi corpus tuum », quod facere
noluit nec fecit.
Item ulterius
az eundem
demon dicte delate dicit :
« Opportet quod tu facias
mori puerum quem geris in utero tuo ». Que
delKorrigiert aus: delataba sepiissime se interposuit de faciendo ipsum
mori, appodiando ventrem suum super cuvas pro
faciendo preceptum demonis eius magistri. Quod et
facere non potuit.
Item dicit et confitetur quod quodam
semel eadem delata in lecto suo de nocteZeitspanne: nachts existente,
quodam semel somniavit quod quidam canis eam
supponebat. De tempore non recordatur.
Item
bb–VariatioMarginalie am linken Rand–bbinterrogata an a dicto demone pecunias nec donum
receperit, que respondet quod non.
Interrogata eadem
delata an ipsa dicto demoni aliquid de suis bonis
dederit, dicit quod ita, unum capriolum chamossaBegriff: .
Item interrogata an eidem portaverit vel ne, dicit
quod non sibi portavit, sed eundem capriolum posuit
in quadem platea ante domum ipsius delate. Et tunc inter
noctem et diem demon sibi apparuit in specie hominis
sibi dicendo : « Ego venio quesitum ea que michi promisisti ».
Et tunc demon eundem capriolum cepit, eum
deportavit.
Interrogata an aliquos in predictis
synagogis viderit, dicit quod non, preterquam
EscublyOrt: Sprachwechsel: Französisch prenominatum
Johannem BoytPerson: eius amasium,
et in synagoga de
[En]Auslassung, sinngemäss ergänztbc CornaultOrt: Sprachwechsel: Französisch dicit se vidisse
Jaquetum NycolletPerson: de
BrentOrt: et nullos alios.
Et nichil aliud pro tunc confiteri
voluitKorrektur überschrieben, ersetzt: nbd. Quibus
omnibus per eundem dominum viceinquisitorem
auditis, comparuit vir honorabilis
Johannes
ColiniPerson: , sacre fidei procurator, exhibens
et producens processus et informationes contra
dictam
JohannetamPerson: delatam sumptis et formatis,
petens et requirens hodierne assignationi
satisfieri in que et super huiusmodi processu juxta
assignata jus et interloquutoriam sententiam ferri,
attentis variationibus, multiplici
infamiaBegriff:
et perjuriis in eum resultantibus, ex una parte,
et dicta
JohannetaPerson: delata nichil justi
opponens ex adverso, quare interloqui non debeat
et ordinari. Quibus partibus hinc et inde
per eundem dominum viceinquisitorem auditis, idem
dominus viceinquisitor ad suam processit sententiam
interloquutoriam seu ordinationem in hunc
qui sequitur modum :
Et nos viceinquisitor supra mencionatus,
visis processibus et informationibus contra
et adversum te Johannetam BaractierizPerson:
super intitulatam sumptis et formatis,
necnon infamia et indiciis adversum te
objectis cum tuis responsionibus ac variationibus
et perjuriis per te factis et commissis, et in eisdem
responsionibus tuis annotatis omnibusque aliis
de jure videndum et signanter assignatione
nostra hodierna ad jus et ordinationem
nostram interloquutoriam ferri videndum et audiendum ;
pro tribunali more majorum sedentes, Deum et
sacras scripturas pre occulis habentes nichilque
de contigentibus obmittentes, sed servatis servandum
juris solempnitatibus in talibus opportunis.
ChristiPerson: nomine invocato et facto venerande
crucis signo Federzeichnung†, participato consilio cum libris
et peritis, per hanc nostram sententiam seu ordinationem
interloquutoriam quam de juris peritorum assensu
ferimus in hiis scriptis, dicimus, pronuntiamus,
sententiamus et interloquendo ordinamus te Johannetam
BaractierizPerson: presentem et nichil justi opponentem
premissis attentis, tortureBegriff: subiciendum fore torturarique
et questionari debere, juxta indiciorum in te
objectorum qualitatem et ut veritas ab ore tuo
eruatur, citra tamen mortem, membrorum
mutilationem et sanguynis effusionem,
de quibus expresse protestamur. In nomine Patris, etcAbkürzung.
Exequutionem huiusmodi sententie commitentes nobili Francisco
de PaleriaPerson: castellano dicti castri CastellariiOrganisation:
et eius officiariis presenti et acceptanti sub penis
juris, prout decet in talibus fiendum.
Data,
lata, lecta fuit et promulgata hec nostra
presens sententia seu ordinatio interloquutoria
in supradicto castro videlicet in stupha ipsius
castri,
anno et die be et presentibus
quibus supraOriginaldatierung: 14.11.1480.
Deinde vero
paulopstKorrigiert aus: paulopostbf fuit supranominata
JohannetaIn der Vorlage: JotaPerson:
inquisita per prefatum
bg nobilem
bh
Franciscum de PaleriaPerson: , castellanum dicti castri
CastellariiOrganisation: ad locum torture ducta, videlicet
ad dictam stupham dicti
castri CastellariiOrt: , et
ibidem in exequutionem dicte sententie ad
cordamBegriff:
ligata, manibus a tergo remotis. Deinde
modicum sursum a terra elevata, sibique
data una parva cavallata. Que nichil
aliud preterquam id, quod jam confessavit, confiteri voluit.
Sed fuit per eundem dominum viceinquisitorem
remissa et assignata
bi ad eius primum
adventum nisi feriata
etcAbkürzung., ad comparendum coram
eodem
die mercuri crastina quindecima
mensis huius novembrisDatum: Mittwoch, 15.11.1480, nisi feriata,
etcAbkürzung., ad
omnimodam veritatem dicti criminis heresis
pro quo detinetur ut supra confitendum
aut alias in suo presenti processu ulterius
via juris procedendum et procedi videndum et
audiendum perhemptorie et precise ; datum et actum
anno, die, loco et presentibus quibus
supra, testibus ad premissa vocatis
et rogatis,
etcAbkürzung.
[Unterschrift:] JohannesIn der Vorlage: Joes de NantoPerson: Notarzeichen
15 novembre 1480
Alia repetitio cum continuatione
torture
Rechtssbündig
Anno quo supra et die mercuri quindecima mensis
novembrisOriginaldatierung: 15.11.1480, superius proxime assignata, fuit iterum
prenominata
JohannetaPerson: inquisita per prefatum
viceinquisitorem repetita et examinata eius mediante
juramento per eum ut supra prestito, interrogata
an
bj se advisaverit et veritatem dicti
criminis heresis, pro quo detinetur, confiteri velit,
respondet quod premissa per eam jam confessata
sunt vera.
Item ulterius confitetur eadem
JohannetaIn der Vorlage: JotaPerson: delata servivisse eundem demonem eius
magistrum per spacium dymidii anniZeitspanne: 6 Monate.
Item
ulterius confitetur ipsa inquisita vidisse
et realiter cognovisse a
duobus annis citraDatum: 1478
bk–ComplicesMarginalie am linken Rand–bk Johannem MonetPerson: de
Castello Sancti DyonisiiOrt:
in synagoga tenta
En ChissiezOrt: Sprachwechsel: Französisch, facientem
« prout
nos alii heretici bl asseruere consuereUnsichere Lesungbm facimus in
synagogis », et
Jaquetum NycolletPerson: de
BrentOrt: ,
combustumHinzufügung am linken Rand mit Einfügungszeichenbn,
in synagoga tenta
En CornaultOrt: Sprachwechsel: Französisch. Et dicit
vidisse
Johannem de BoytPerson: de ultra lacum
8 in synagoga
tenta
En CublyOrt: Sprachwechsel: Französisch, et quod ipse
JohannePerson: erat amasius
suusKorrektur überschrieben, ersetzt: sumbo et quod
sunt circa triginta quinque anniDatum: 1445.
Et dicit nichil aliud scire. Qua responsione
sic facta comparuit vir discretus
Johannes ColiniPerson:
procurator predictus, exhibens et judicialiter
producens prout alias processus et informationes
contra
eamdemAuffällige Schreibung delatam sumptis et formatis, petens
et requirens eandem delatam
torqueriBegriff: et questionari
etKorrigiert aus: bp ut veritas ab ore eius eruatur.
Quibus
sic actis, fuit prenominata
JohannetaPerson: inquisita
ad locum tormentorum ducta, et deinde in
catamBegriff: per spacium unius bone hore posita
et dimissa. Et inde per
bq prefatum
dominum viceinquisitorem interrogata et examinata
an veritatem dicti criminis heresis confiteri velit,
que respondit se de eodem crimine nichil
scire, preterquam id quod pre
janKorrigiert aus: jambr confessavit.
Ac inde a dicta cata remota et supra
quemdam scalam
bs ligata et inde
accetum per nares positum. Que fuit
per eundem dominum viceinquisitorem interrogata
prout jam dictum est. Que respondit
se de eodem crimine nichil aliud scire
nisi id quod jam sepiissime confessavit. Et
nichil
bt–pro tuncKorrektur auf Zeilenhöhe, ersetzt: prout–bt confiteri
noluitKorrigiert aus: voluitbu, sed
fuit
bv per eundem dominum viceinquisitorem
remissa et assignata ad eius primum
adventum nisi feriata
etcAbkürzung. ad comparendum coram
eodem ad omnimodam veritatem dicti criminis
heresis dicendum et confitendum aut alias
in suo presenti processu ulterius via juris procedendum
et procedi videndum et audiendum perhemptorie et precise.
Datum et actum anno, die et loco quibus supra
presentibus ibidem venerabilibus viris dominis
Rolino
FabriPerson: ,
Glaudio JordaniPerson: vicario
MustruaciOrt: ,
Francisco de PaleriaPerson: ,
Humberto de FleyerPerson: ,
Johanneto
ColiniPerson: de
BrentOrt: ,
Nycodo CochardiPerson: sindico
predicte parrochie
MustruaciOrt: ,
Roleto de TurrePerson:
de
ChallieOrt: ,
Johanne de FurnoPerson: de
PalinOrt: , nobili
Nycodo MayorPerson: et
Johanne TetazPerson: , testibus
ad premissa vocatis et rogatis,
etcAbkürzung.
[Unterschrift:] JohannesIn der Vorlage: Joes de NantoPerson: Notarzeichen
24 novembre 1480
IhesusPerson: Zentriert
Sententia diffinitivaBegriff: contra
Johannetam BarathierizPerson: Rechtssbündig
In nomine sancte et individue
Trinitatis, Patris, Filii et Spiritus Sancti, amen.
Nos frater
Johannes BlanchetiPerson: ordinis
Predicatorum, heretice pravitatis in diocesibus
LausannensiOrt: et
SedunensiOrt: viceinquisitor generalis
per reverendum patrem fratrem
Thomam GogatiPerson: ,
eiusdem ordinis et
conventus LausannensisOrganisation:
inquisitorem generalem
bw,
vicariusque in hac
parteHinzufügung oberhalb der
Zeilebx reverendi
in
ChristoPerson: patris et domini domini
Benedicti de MonteferrandoPerson:
miseratione divina
LausannensisOrganisation: episcopi et comitis,
auctoritate apostolica specialiter deputatus, contra
nonnullos de heresis crimine notatos et
diffamatos, et
pressertimAuffällige Schreibung per processum
contra te
JohannetamPerson: relictam quondam
Johannis BarathierPerson: de
BrentOrt: parrochie
MustruaciOrt: LausannensisOrt: diocesis,
hereticamBegriff: ,
ydolatramBegriff: et a fide catholica deviam,
ex quo nobis clarissime constat per
tuam legittimam confessionem factam
et pluries repetitam, ac per personam
publicam in scriptis fideliter redactam, luculenter
comperimus te,
Johannetam BarathierazPerson: ,
hereticam supradictam, Deum omnipotentem
mundi redemptorem, virginem
MariamPerson:
eius piissimam matrem, fidem catholicam,
sanctum baptisma, sanctam crucem totamque
curiam celestem et omnia que Dei sunt
infideliter abnegasse; preterea dyabolo
Dei adversario et humani generis inveterato
inimico in forma visibili apparenti in
suumKorrigiert aus: tuumby verum dominum et magistrum recepisse
et in posterioribus sui confecti corporis
in
signum homagiiBegriff: turpiter obsculatam
fuisse, et quamplurima alia execrabilia
et auditu aborrenda crimina que pro
meliori subticentur commisisse et perpetrasse
et in eisdem criminibus per multa annorum
curricula
insoroduisseAuffällige Schreibung.
Eapropter
nos viceinquisitor prefatus et vicarius
in hac parte, premissis attentis et sedule
consideratis tuis
JohannetePerson: culpis et
sceleribus nephandis, que in facto
dampnameKorrigiert aus: dampnatissimebz
heresis commisisti, nolentes quod his qui
nequam et nequior fiat propter impugnitatem
scelerum, ad nostram procedimus sententiam
diffinitivam in hunc qui sequitur modum :
Christique
nomine invocato, a quo omne rectum procedit
judicium, solum Deum pre occulis habentes,
non declinantes a dextris neque sinistris,
sed equo libramine librantes, ut de vultu
Dei nostrum procedat judicium, pro tribunali
sedentes, per hanc nostram diffinitivam
sententiam dicimus, pronunciamus, sententiamus,
declaramus
ca, diffinimus et
ordinamusHinzufügung auf Zeilenhöhe von anderer Handcb
cc te
JohannetamPerson: hereticam,
ydolatram et
apostatamBegriff: fore et esse
et tanquam impenitentem condempnamus
in hiis scriptis teque
brachio seculariBegriff:
potestatis tamquam cadaver et membrum
putridum relinquimus per presentes,
declarantes autem et pronunciantes
omnia et singula bona que habes et
habere potuisti a tempore commissi criminis
esse et fuisse confiscata confiscataque pronuntiamus
prout jura volunt dividenda. In nomine Patris,
etcAbkürzung.
cdData, lata et lecta est nostra presens diffinitiva sententia
ante et prope
castrum CastellariiAusstellungsort: ,
die XXIIIIta novembris
anno Domini Mo IIIIc LXXXmoOriginaldatierung: 24.11.1480, presentibus ibidem venerabilibus viris
dominis
Glaudio JordaniPerson: ,
Johanne MugneriiPerson: capellanoBegriff: , nobili
ceviroKorrektur überschrieben, ersetzt: viriscf cg Glaudio MajorisPerson: ,
Roleto GravelliPerson: ,
Johanne ChivalleriiPerson: et
Johanne de FurnoPerson: et pluribus aliis testibus,
etcAbkürzung.,
et me
notarioBegriff: subsignato.
[Unterschrift:] PetrusIn der Vorlage: Pus MajorisPerson: Notarzeichen
16 novembre 1480 (rédigé le 24)
chEgo,
Franciscus de PaleriaPerson: , parrochie
Sancti SimphorianiOrt: diocesis
LausannensisOrt: ci, auctoritate imperiali notarius publicus curiarumque
illustrissimi principis et domini domini nostri
SabaudieOrganisation: ducis et venerabilis
et circumspecti viri domini officialis curie
LausannensisOrganisation: juratus, universis
et singulis presentibus et futuris notum serie presentium fiat atque
manifestum, quod cum
Johanneta BaraterizPerson: relicta
Johannis BarateirPerson:
de
BrentOrt: parrochie
MustruaciOrt: superius in presenti processu nominata,
detenta in
castro CastellariiOrt: dicte parrochie
MustruaciOrt: per venerabilem
virum fratrem
Johannem BlanchetiPerson: viceinquisitorem prenominatum ipseque dominus viceinquisitor
cj occupatus fuerit certis aliis negotiis
concernentibus dictum suum officium, michi prefato
Francisco de PaleriaPerson:
velut castellano dicti
castri CastellariiOrt: et jurato curiarum predictarum
dederit in mandatis et commisserit durante tempore, quo dictus dominus
viceinquisitor fuerit alibi et in dicto
castro CastellariiAusstellungsort: non
potuerit interesse, scilicet examinandi predictam
JohannetamPerson: super
predicto casu criminis heresis super quo ipsa
JobannetaPerson: detenta est ;
et ipsam
JohannetamPerson: interrogari qui erant sui complices et socii
in dicta
sectaBegriff: heresis : hinc et quod ego prefatus
Franciscus
de PaleriaPerson: , volens obedire mandati dicti domini viceinquisitoris,
prenominatam
JohannetamPerson: interrogavi quos complices habebat et qui
erant in eius societate quando dicta
JohannetaPerson: erat in sectis
superius descriptis in suo proccessu faciendo opera hereticorum.
Quequidem
JohannetaPerson: ex eius spontanea et libera voluntate
absque tortura et violentia sui corporis, michi prefato
FranciscoPerson:
dixit et recognovit in presentia honestorum virorum
Petri
MajorisPerson: et
Humberti de FleyelPerson: dicte parrochie domicellorum et
notariorum, videlicet quod ipsa
JohannetaPerson: delata vidit interesse et presentes esse
in duabus sectis hereticorum descriptis in predicto processu suo,
videlicet in sectis de
Prato de CheissierOrt: et de
CurnauzOrt: personas
subscriptas facientes opera que heretici in dictis sectis faciunt, videlicet
de nocteZeitspanne: nachts : primo
Johannetum de TavelloPerson: quem dixit ipsa
JohannetaPerson:
ck–ComplicesMarginalie am linken Rand–ck esse amasium suum,
Johannem de SalesPerson: ,
MermetamPerson: relictam
Anthonii
RossierPerson: de
BrentOrt: ,
Mermetam dictam PoncinazPerson: ,
Jaquetum NycolletPerson: quondam,
Roletum HognessazPerson: et
BeatrixiamPerson: eius uxorem quondam,
GuillimetamPerson: cl uxorem
Johannis BacellynPerson: antenati, omnes predicte parrochie
MustruaciOrt: , et
Johannem RossetPerson: de
ChillionOrt: 9.
Et premissa prefata JohannetaPerson: inquisita
asseruit esse vera mediante eius juramento jam per prefatum dominum viceinquisitorem
sibi prius prestito de veritate dicenda. Et prenominatas personas
dicta JohannetaPerson: michi dicto FranciscoPerson: repetivit easdem vidisse in predictis
sectis trina vice absque ulla variatione per eandem JohannetamPerson: in premissis
quovismodo facta.
Datum et factum fuit predictum examen per
me prefatum FranciscumPerson: notarium subscriptum in presentia testium superius
nominatorum in absentia prefati domini inquisitoris et de eius precepto,
die jovis ante festum Sancti ClementisPerson: que fuit dies sexdecima
mensis novembris anno Domini Mo Illlc octuagesimoOriginaldatierung: 16.11.1480. De
quibus omnibus et singulis premissis prefatus dominus viceinquisitor
petiit sibi per me predictum Franciscum de PaleriaPerson: notarium subscriptum
sibi fieri litteram testimonialem fidem facientem de premissis,
quam eidem feci signetoque meo manuali signavi sub sigillo prelibati
domini officialis curie LausannensisOrganisation: , cuius curie ego prefatus FranciscusPerson: juratus
sum, in robur et testimonium premissorum veritatis. Datum quo ad
petitionem predicte littere testimonialis in castro CastellariiAusstellungsort: die XXIIIIta
dicti mensis novembris anno quo supraOriginaldatierung: 24.11.1480, etcAbkürzung.
Curie LausannensisOrganisation: est
notariusIn der Vorlage: n idem
[Unterschrift:] FranciscusIn der Vorlage: Fcus de PaleriaPerson: Notarzeichen
10In processibus
Johannette CharrotonaPerson: ,
Jaqueti NycolletPerson: ,
Johannete BaratirezPerson: ,
Petri RegisPerson: , sunt IIII
or salvo pluri.
JohannetusIn der Vorlage: Jo de TavelloPerson:
JohannesIn der Vorlage: Jo RossetPerson: in processu Nycoleti,
CharotonaPerson: , La BaratirezPerson: ,
sunt tres de isto.
Regest
Jeannette Barattier, de Brent, comparait le 6 novembre 1480 devant le vice-inquisiteur et représentant de l’évêque de Lausanne Jean Blanchet, au château du Châtelard. Le lendemain, après à la deuxième monition, elle avoue devant le juge, mentionnant un premier complice, puis est remise en prison. Le 13 novembre, suite à la troisième monition, l’inculpée poursuit ses aveux en évoquant le nom d’un autre homme. Le 14 novembre elle ratifie et poursuit ses aveux, en ajoutant un nouveau nom à la liste de ses complices. Ce même jour, le procureur de la foi, Jean Colin, demande la sentence interlocutoire afin de soumettre Jeannette à la question, laquelle sentence sera rendue par la cour et exécutée immédiatement par les officiers du châtelain, sans obtenir pourtant de nouveaux aveux de la part de l’inculpée. Le lendemain, Jeannette poursuit ses aveux devant le vice-inquisiteur et dénonce un quatrième homme comme complice, avant d’être à nouveau soumise à la torture, sans résultats évidents. Le 16 novembre, l’inculpée est examinée par le notaire François de Paleria, châtelain du château de Châtelard et juré de la cour du duc de Savoie et de la cour de l’official épiscopal de Lausanne, agissant ici comme juge délégué par le vice-inquisiteur pendant son absence temporaire. Selon la lettre testimoniale rédigée par ledit châtelain, Jeannette aurait alors avoué spontanément et dénoncé huit autres personnes (4 hommes et 4 femmes), en ratifiant trois fois ses aveux. Ce sont ainsi 12 personnes (8 hommes et 4 femmes) qui ont été dénoncées au cours de ce procès. La sentence finale est rendue par la cour, présidée à nouveau par le vice-inquisiteur Jean Blanchet, le 24 novembre. Selon la sentence, lue ce même jour devant le château de Châtelard, Jeannette est condamnée à la confiscation de ses biens et à la remise au bras séculier pour être punie.